گنجینه تدبر

گنجینه تدبر؛ تارنمای رسمی هیئت قرآن و ولایت

گنجینه تدبر

گنجینه تدبر؛ تارنمای رسمی هیئت قرآن و ولایت

گنجینه تدبر
گنجینه تدبر؛ تارنمای رسمی هیئت قرآن و ولایت؛ ناشر تدریس‌ها و سخنرانی‌هایی با محوریت تدبر در قرآن کریم و سیرۀ اهل‌بیت -علیهم السلام- و نیز درسگفتارهای تدبر در سوره‌های قرآن کریم استاد علی صبوحی است.
در فضای مجازی
کانال تلگرام هیئت مجازی قرآن و ولایت اینستاگرام هیئت مجازی قرآن و ولایت کانال سروش هیئت مجازی قرآن و ولایت کانال ایتا هیئت مجازی قرآن و ولایت کانال بله هیئت مجازی قرآن و ولایت
فهرست مطالب

متدبرین گرامی، درصورتی‌که از فایل‌های دانلودشده بهره‌برداری کردید و آن را در تبیین روش تدبر در قرآن کریم مثمر یافتید، با نیت کمک به توسعۀ جریان تدبر در قرآن کریم، مبلغ دلخواه خود را از طریق درگاه زیر پرداخت نمایید.

ورود به درگاه پرداخت هدیۀ بهره‌برداری

تدبر در خطبه فدکیه حضرت زهرا سلام الله علیها در ادامه در دسترس قرار گرفته است. این جلسات طی اسفندماه سال 1396 تا اردیبهشت‌ماه 1397 برگزار شده است. صوت‌های گزیدۀ این جلسات را نیز می‌توانید از ادامۀ مطلب دریافت فرمایید:

صوت صوت تاریخ
جلسه اول 9 اسفند 96
جلسه دوم - قسمت اول جلسه دوم - قسمت دوم 16 اسفند 96
جلسه سوم - قسمت اول جلسه سوم - قسمت دوم 15 فروردین 97
جلسه چهارم - قسمت اول جلسه چهارم - قسمت دوم 22 فروردین 97
جلسه پنجم - قسمت اول جلسه پنجم - قسمت دوم 29 فروردین 97
جلسه ششم - قسمت اول جلسه ششم - قسمت دوم 5 اردیبهشت 97
جلسه هفتم - قسمت اول جلسه هفتم - قسمت دوم 19 اردیبهشت 97

 

گزیده‌های تدبر در خطبۀ فدکیه حضرت زهرا سلام الله علیها

جلسه

قسمت

توضیح

جلسه اول

1

فصلِ مقدمه، معرفیِ محتوای کلّیِ خطبه‌ی فدکیه

2

فصلِ احتجاج؛ زهرا سلام‌الله‌علیها کیست؟ و در خطبه‌‌ی فدکیه چه می‌فرماید؟ حتی اگر غدیر هم نبود، باز هم شواهدِ عینیِ زمانِ حیاتِ رسول صلی‌الله‌علیه‌وآله در همراهی‌‌ای که علی علیه‌السلام با ایشان داشت، بر حجّیتِ خلیفه بودنش کفایت می‌کرد.

3

حمد، شکر و ثنای الهی از زبانِ زهرای اطهر سلام‌الله‌علیها

4

بیانِ اتمام و اکمالِ نعمت از زبانِ حضرتِ زهرای مرضیه سلام‌الله‌علیها

جلسه دوم

1

شهادت و اقرار به توحید و یگانگیِ خدا در مبدأ و معاد و کیفیتِ خلقت

2

آیا چشم‌ها و زبان، قدرتِ نظاره و توصیفِ الله را دارد؟

3

خلقِ موجودات توسطِ الله چگونه و بر اساسِ چه حکمتی است؟

4

فلسفه‌ی ثواب و عقاب و رابطه‌ی آن با اختیارِ انسان

5

در دعاهایی که می‌خوانیم، حکمتِ تربیتیِ «شهادت به بندگیِ رسول‌الله» چه جایگاهی دارد؟

6

اختیارِ رسول و نام‌گذاری رسول

7

انتخابِ رسول و نام‌گذاریِ ایشان، قبل از بعثت بود. اولین چیزی که الله خلق کرد، نورِ پیامبرِ اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله بود. آیا چنین خلقی با اختیارِ پیامبرِ گرامیِ اسلام منافات دارد؟

8

انتخابِ رسولِ اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله برای اتمامِ نورِ الهی و فراگیر شدنِ آن در سراسرِ جهان است.

جلسه سوم

1

غصبِ ولایت و غصبِ ثروت بعد از پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله

2

جایگاهِ پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله بعد از رحلتِ ایشان در بهشت، در حالی که غرق در رضایتِ فرمانروای مطلقِ عالَم است.

3

مسئولیتِ مردم در مقابلِ دین بعد از رحلتِ پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله چیست؟ در حالی که امر و نهیِ الله متوجّهِ مردم است.

4

جایگاهِ قرآن در بینِ مردم و ضرورتِ اهتمام به قرآن از زبانِ زهرای اطهر سلام‌الله‌علیها

5

حضرتِ زهرا سلام‌الله‌علیها مردم را به فهمِ ظاهرِ قرآن دعوت می‌کنند.

6

به‌سبب قرآن به حجّت‌های نورانیِ قرآن دسترسی پیدا می‌شود که آن‌ها عبارت‌اند از: اوامر و نواهی، مستحبّات و مُباحات، قوانینِ لازم برای زندگیِ بشر.

7

ایمان در توحید، مایه‌ی تطهیرِ انسان از شرک است. نماز، مانعِ خودبرتربینی است و حقیقتِ آن، تجلّیِ عبودیت در مقابلِ خداوند است. زکات، قطعِ تعلّق از دنیاست.

8

آیا کمک‌های امروز به فقرا که خالی از تزکیه‌ی نفس باشد، همان چیزی است که به جامعه‌‌ی ایمانی در موردِ پرداختِ زکات در دین سفارش شده است؟

جلسه چهارم

1

روزه نیز بر اساسِ تقوای توحیدی برای خالص کردنِ ماست.

2

فرمایشِ حضرتِ زهرا سلام‌الله‌علیها درباره‌ی حج: گردهماییِ سالیانه‌ی مسلمانان بر محورِ توحید در حج است که اتّحادِ اجتماعی است؛ و عدالت، موجبِ هم‌جهت شدن و اتّحادِ قلوب است.

3

اطاعت از اهل‌بیت سلام‌الله‌علیهم موجبِ نظم در اجتماع است و وجودِ آن‌ها باعث جلوگیری از هرج و مرج است. حذفِ اطاعت از ایشان، موجبِ اطاعت از طواغیت است. اطاعتِ ما از ائمه سلام‌الله‌علیهم ما را به نظم می‌کشاند و امامتِ آن‌ها از تفرقه جلوگیری می‌کند. اطاعت و امامت دو روی یک سکه‌اند.

4

جهاد برای جلوگیری از ناپاکی، پلیدی و زشتی‌هاست تا جلوی نفوذی‌های خبیث را بگیرد. فلسفه‌ی جهاد، عزّتِ مسلمانان است که باعثِ پاکیزه ماندن از شرک است.

5

صبر کردن موجبِ اجر و پاداش است و گاه ممکن است این صبر، خوشایندِ ما هم نباشد. هر عملی که صبرِ بالاتری را بطلبد، اجرِ بیشتری نیز دارد.

6

در درجه‌ی اول، امر به معروف وظیفه‌ی کیست؟ در نظامِ جامعه‌‌ی اسلامی، امر به معروف بر عهده‌ی اولیای امری است که در جایگاه‌های متفاوتی از ولایت و در هر طبقه‌ای از ولایت قرار دارند، مانندِ ولایتِ پدر و...

7

جایگاهِ والدین واسطه‌ی تکوینی بودن برای آفرینش فرزندان است. نیکی به والدین، شکرگزاری در برابرِ رب است.

8

شُربِ خمر که موجبِ زوالِ عقل می‌شود، کلیدِ همه‌ی بدی‌هاست. سرقت در هر وادی، دستبرد زدن به چیزی است که حقِّ ما نیست و شاملِ دزدیِ چشم و... می‌شود؛ و ترکِ سرقت موجبِ عفّت است. شربِ خمر، مستی، تهمت، تجاوز و... از مصادیقِ سرقت از حقِّ دیگران و به نفعِ خود بهره بردن است.

9

شرک در ربوبیت حرام است. اکثرِ انسان‌ها در عینِ حال که مؤمن هستند، مشرک‌اند!

10

از نگاهِ زهرای اطهر سلام‌الله‌علیها، تقوا یعنی پایبند بودنِ انسان‌ها به شریعتی که موجبِ حفظِ منافعِ خودشان است.

11

حضرتِ زهرا سلام‌الله‌علیها برای احتجاج با مردم، با معرفیِ خویش، انتسابِ خویش با پیامبرِ اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله را بیان می‌کند تا بفرماید که من برای دفاع از شما اینجا هستم نه اینکه به‌دنبال منافعِ خود باشم.

جلسه پنجم

1

مسأله‌ی فدک، یک مسأله‌ی فردی و شخصی نیست؛ بلکه ابعادِ اجتماعی دارد.

2

توصیفِ تبلیغِ بلیغِ پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله توسطِ حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها: پدرم به وسیله‌ی حکمت و موعظه‌ی حسنه، کمرِ مشرکان را شکست؛ به طوری که راه برای عرضِ اندامِ آن‌ها کاملاً بسته شد.

3

توصیفِ افعالِ پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله توسطِ حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها: پدرم بت‌شکن بود؛ تا جایی که جمعِ مشرکان منهدم شد و حق از پشتِ پرده‌ی باطل خارج شد و خس و خاشاک از سبیل‌الله پاک‌سازی شد.

4

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله در حالی با مشرکان مبارزه کرد که شما هم چیزی نبودید؛ همچون جرعه‌ای که قابلِ نوشیدن است، لقمه‌ای که قابلِ بلعیدن باشد، شعله‌ای که قابلِ خاموش کردن است؛ و بر حفره‌ای از آتش قرار داشتید. پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله شما را نجات داد و اسلام، شما را عزیز کرده و عزّت بخشیده است؛ چرا قدردانی نمی‌کنید؟!

5

حافظه‌ی تاریخی انسان‌ها ضعیف است! دنیای امروز، گذشته را از یاد برده؛ چگونه است که تنهاکسانی که از بمبِ اتم استفاده کرده‌اند و مردم را کشته‌اند و به خاک و خون کشیده‌اند، حالا پاسبانِ دنیا شده‌اند؟! چگونه شاهِ دزد، پاسبانِ محل شده است؟!

6

خداوند به‌سبب پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله شما را نجات داد، بعد از آزارهایی که از اهل‌کتاب و گرگ‌‌صفتانِ عرب دیدید.

7

شما کسی را خانه‌نشین کرده‌اید که مجتهد و سخت‌کوش است و در راهِ خدا هیچ رنجی نمی‌شناخت؛ خیرخواه بود و برای انجامِ دینِ خدا از خود بی‌خود بود. این در حالی است که شما در رفاه و خوش‌گذرانی منتظر بودید که بلایی بر سرِ این خانواده بیاید.

8

بعد از فوتِ پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله چه اتفاقی افتاد؟! در حالی که ایشان از شما درباره‌ی علی علیه‌السلام عهد گرفته بود! فرومایگانِ سرافکنده، صدرنشین شدند و صدای باطل‌گرایان در آمد و در جامعه‌ی ایمانی به جنب و جوش افتادند. شیطان احساسِ امنیت کرد و سرش را بیرون آورد و شما را صدا می‌کرد؛ در حالی که قبلاً شکست خورده بود! شما به شیطان لبّیک گفتید و روی شتری نشستید که برای شما نبود! (خلافتی که غصب کردید، برای شما نبود)

9

بعد از غصبِ خلافت شروع کردید به غصبِ ارث و دوباره به شیطانِ منحرف لبیک گفتید تا جایی که تصمیم گرفتید نورِ الهی را خاموش کنید و سنّت‌های نبی را از بین ببرید. اراده کردید که دین به فتنه نیفتد در حالی که خودتان فتنه‌گر هستید. در عینِ حال ما صبوری کردیم!

10

حضرتِ زهرا سلام‌الله‌علیها در موردِ ارثِ خود می‌فرمایند: چگونه چنین دروغِ بزرگی گفتی که تو از پدرت ارث می‌بری و من از پدرم ارث نمی‌برم؟ در حالی که سلیمان از پدرش داوود ارث برد.

جلسه ششم

1

استدلالِ حضرتِ زهرا سلام‌الله‌علیها به قرآن بدین معناست و نتیجه‌ی صحبتِ ایشان این است که میزان، کلام‌الله است.

2

باغِ فدکیه به چه صورت به حضرتِ زهرا رسیده است؟ هدیه گرفتن باغ در زمانِ حیاتشان بوده یا به‌صورت ارث به ایشان رسیده است؟

3

چرا حضرتِ زهرا سلام‌الله‌علیها از انصار گله می‌کنند به‌خاطر ظلمی که به ایشان شده است؟ گویا سکوتِ انصار، آن‌ها را در معرضِ مرگ قرار داده است و این در حالی است که قدرت بر طلبِ درخواستِ حضرتِ زهرا سلام‌الله‌علیها را دارند!

4

با رحلتِ پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله -که پیش‌آمدِ بزرگی بود- و به‌خاطر رفتاری که انصار بعد از مرگِ ایشان در پیش گرفته‌اند، جامعه مثلِ یک لباسِ مندرس شده و زمین در تاریکی فرورفته و حریمِ پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله ضایع شده است!

5

این وضعیتی که شما انصار دارید، قرآن بارها برایتان اعلام کرده: «اَفَاِن ماتَ اَو قُتِلَ انقَلَبتُم عَلى اَعقابِکُم وَمَن یَنقَلِب عَلى عَقِبَیهِ فَلَن یَضُرَّ اللهَ شَیئًا» و این در حالی است که حضانت از اسلام و قرآن را شما انصار به عهده گرفته بودید.

6

حضرتِ زهرا سلام‌الله‌علیها انصار را برای برگرداندنِ حق به جایگاهِ خودش (بازگرداندنِ ارث به ایشان) به قیام و جهاد دعوت می‌کند: شما در حالی قیام نمی‌کنید که معروف به قدرت و نجیب‌زاده و خیرالنّاس هستید و برای حضانتِ اسلام انتخاب شده‌اید.

7

حضرتِ زهرا سلام‌الله‌علیها برای تهییجِ انصار به قیام، یک سخنرانیِ حماسی می‌کنند: چرا قیام نمی‌کنید و چرا دچارِ حیرت و توقّف شده‌اید؟! بعد از آن‌که آن همه شجاعت داشتید محافظه‌کار شده‌اید. چرا بعد از ایمان، مشرک شده‌اید؟!

8

چرا بعد از پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله عهد و پیمان شکستند؟ چرا حضرتِ زهرا سلام‌الله‌علیها با انصار اتمامِ حجّت می‌کند؟

9

وقتی انسان به‌جای رفعت، به پستی‌ها و رذائل راضی شد، قرآن دیگر او را نجات نمی‌دهد! حال هرکس می‌خواهد باشد!

10

حضرتِ زهرا سلام‌الله‌علیها به انصار می‌فرمایند: شما به‌خاطر تمایل به پستی‌ها، کسی را که شایسته‌ی مدیریتِ اجتماعی بود، از خودتان دور کردید؛ زیرا میل به پستی‌های دنیا داشتید و عقب رفتید و با انتخابِ غلط، خودتان را از یک وضعیتِ فراخ و مناسب به یک وضعیتِ دون و تنگ گرفتار کردید. در نتیجه مقامات و ثواب‌ها را از دست دادید.

11

ارزشِ انقلابِ ما به جهاد، مبارزه با ظلم و فساد و کنار نیامدن با بی‌عدالتی است. برای رسیدن به پیروزی در رکابِ امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف نیز باید در غرقاب خون و عرق فرورفت؛ ایستادن در این میدان هزینه دارد و باید این هزینه را پرداخت.

12

وقتی حضرتِ زهرا سلام‌الله‌علیها می‌دانند که سخنانشان بر روی انصار اثری ندارد، آیا صحبت با آن‌ها فایده‌ای دارد؟

13

خطبه‌ی حضرتِ زهرا سلام‌الله‌علیها از کجا شروع شد و به کجا رسید و هدفِ حضرت از این بیانات چه بود؟

14

قیامِ ابوبکر بعد از بیاناتِ حضرتِ زهرا سلام‌الله‌علیها برای چه بود و چه هدفی را دنبال می‌کرد؟

15

ابوبکر شهادت می‌دهد: خودم از پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله شنیدم که فرمودند ما غیر از علم چیزی برای فرزندانِ خود باقی نمی‌گذاریم و مِلک و باغ برای مبارزه با دشمنان و توسعه‌ی اسلام است که در اختیارِ خلیفه‌ی بعد از پیامبر است.

جلسه هفتم

1

بررسیِ کوتاهِ جوابِ ابوبکر در رابطه با فدکیه به حضرتِ زهرا سلام‌الله‌علیها و کشفِ تعارضات در حدیثِ بیان‌شده از طرفِ او.

2

جایگاهِ ارادتی که ابوبکر نسبت به حضرت نشان می‌دهد، کجاست؟ آیا اظهارِ ارادتش با عملکردش یکسان و هماهنگ است؟

3

پیامبرِ اکرم پا جای پای کتابِ خدا می‌گذاشتند و از کتابِ خدا جلو نمی‌افتادند. ابوبکر تصمیم دارد بدونِ هیچ دلیل و برهانی، غصبِ فدک را توجیه کند!

4

کتابِ الله بهترین و عادل‌ترین حَکَم میان حضرتِ زهرا سلام‌الله‌علیها و ابوبکر است. با توجه به بحث تقسیمِ ارث در آیات، متوجه می‌شویم حدیثی که ابوبکر به آن استناد کرد، یک حدیثِ ساختگی بود.

5

ابوبکر برای غصبِ فدک، درواقع با حدیثِ ساختگی خود، اجتهاد در برابرِ نص می‌کند و حضرتِ زهرا سلام‌الله‌علیها در مقابلِ این رفتارِ آن‌ها می‌فرماید: «بَل سَوَّلَت لَکُم اَنفُسُکُم اَمرًا فَصَبرٌ جَمیلٌ وَاللهُ المُستَعانُ عَلَى مَا تَصِفونَ»

6

جایگاهِ مردم در غصبِ ولایت و غصبِ فدک چیست و آنان چقدر نقش داشتند؟

7

از نظرِ حضرتِ زهرا سلام‌الله‌علیها ریشه‌ی انحرافِ مردم دو احتمال است: یا در قرآن تدبّر نکردند و یا سخنِ حق را فهمیدند ولی چون مُهر بر قلب‌هایشان خورده، میل به راحت‌طلبی و گرایش به دنیا موجب شده که حق را زیرِ پا بگذارند؛ زیرا قلب‌ها زنگار گرفته است.

8

خطری که ما را تهدید می‌کند چیست؟ وقتی که کنترلِ قلب از دستِ بینش‌ها درآمد، کم‌کم روی کنش هم تأثیر می‌گذارد و حتی تا پای قتلِ امام می‌رود!

9

با غصبی که در مسأله‌ی ولایتِ علی علیه‌السلام صورت گرفت، راهِ هدایت و رسیدن به کمال بسته شد و آنان آینده‌ی سختی را برای خود رقم زدند که با روشنگریِ مرگ با عاقبتِ شری که برای خود رقم زدند روبه‌رو می‌شوند.

10

حضرتِ زهرا سلام‌الله‌علیها بعد از ناامیدی از حاکمانِ جور و مواجه شدن با بی‌تفاوتیِ مردم، از ظلمی که به خانواده‌ی پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله شد، به پیامبر شکایت و در این حال آرزوی مرگ می‌کنند!

11

صحبتِ حضرتِ زهرا سلام‌الله‌علیها با حضرت علی علیه‌السلام پس از بازگشت از مسجد در حالی که شِکوِه به درگاهِ رب می‌برد.

12

فرمایشِ حضرتِ علی علیه‌السلام در پاسخ به شِکوِه و گلایه‌ی حضرتِ زهرا سلام‌الله‌علیها

13

مروری بر کلِّ خطبه و جمع‌بندی آن

نظرات  (۲)

سایت گنجینه تدبر جدیدا به اسانی باز نمیشه، چندین بار باید کلیک کنیم، شاید اتفاقی باز بشه

پاسخ:
مشکلی مشاهده نشد. لطفا مشکلتون رو دقیق‌تر بفرمایید.
۱۵ آذر ۱۴۰۰ | ۲۲:۳۸ مهدی اکبری

سلام وادب واحترام 

بینهایت سپاسگذارم از اتقان در تدبر این خطبه شریف 

فایل صوتی جلسه ۶ به بعد اصلا گویا نیست

ارسال نظر

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">

متدبرین گرامی، درصورتی‌که از فایل‌های دانلودشده بهره‌برداری کردید و آن را در تبیین روش تدبر در قرآن کریم مثمر یافتید، با نیت کمک به توسعۀ جریان تدبر در قرآن کریم، مبلغ دلخواه خود را از طریق درگاه زیر پرداخت نمایید.

ورود به درگاه پرداخت هدیۀ بهره‌برداری